Faxistak Aramaioko atartean zeuden. Gerra
frontea Legutianon zegoela, Aramaioko kale eta baserrietan “normaltasunez” bizi
ziren herrian geratutakoak, 1937ko lehen hiletan. Errepasotxo bat egin nahi
izan dut udal aktetatik, une beltz haietan zinegotziek esku artean zeuzkaten
gaiak nolakoak ziren ikusteko.
Urriaren 23an udal batzorde berria osatzeko
bildu ziren zinegotziak, Eusebio Madina Ibabe ordura arteko alkatea zenaren
lehendakaritzapean. Herri Fronteko eta EAJ-PNVko zinegotziak izan ziren
hautatuta, Euskal Herriko Aldizkari Ofizialean 1936ko azaroaren 18an publikatutako
Dekretuaren edukiari jarraiki. Madina alkateak hautatuen egiaztagiriak irakurri
zituen:
Herri Frontekoak:
Maximo Kruzelaegi, Felix Irasuegi, Timoteo Garro. Eta EAJ-PNVkoak, Juan
Elexalde, Frantzisko Urizar, Kalixto Astondoa, Demetrio Ayastuy, Antonio
Plazaola, Biktor Pol eta Mario Loiti. Behin bakoitzak hautapena onartuta, Timoteo
Garro adinduak hartu zuen agindua eta, lehen-lehenik, udal kutxan zegoen
diruaren errebisioa egin zen, azken arkeoko kopuru berdina zela egiaztatzeko.
Hala frogatuta, bileraren bigarren
zatiari ekin zitzaion:ftr
Alkate berria aukeratu zen eta kargua Antonio
Plazaola Arrabururi egokitu zitzaion. Alkateorde bezala Frantzisko Urizar
Iraola eta lehen zinegotzi gisa Juan Elexalde Ortueta. Udal batzordeak erabaki
zuen, ohiko bilkurak hileko bigarren eta laugarren igandeetan egitea.
Timoteo Garro |
Hurrengo bilera urtarrilaren 30ean burutu zen
eta, besteak beste, udal batzordeak erabaki zuen:
“El Presidente hace ver la necesidad de poner
precios fijos a los artículos de consumo, por los constantes abusos que se
cometen en la localidad y mostrándose todos los señores concurrentes conformes
con la proposición del Sr. Presidente, se fijan los siguientes precios para los
artículos que se detallan:
Leche, a 0´90 pesetas el azumbre (2 litro
inguru) Alubia roja, a 8 pesetas el celemín (4´5 litro inguru) Alubia
blanca, a 7 pesetas el celemín; huevos, a 6 pesetas la docena. Así mismo, se
fijan precios para la leña: de encina, a
30 pesetas los 1000 kilos; de haya, a 27 pesetas los 1000 kilos; de roble, a 25
pesetas los mil kilos.
Para el ganado cerdal, a 50 pesetas la arroba
(11 kilo inguru) Para el vacuno, res de 1ª categoría, a 20 pesetas el
ralde (sic) (erraldea: 4´8 kilo inguru) Res de segunda, 20
pesetas el ralde; res de tercera, a 16´50 pesetas el ralde”
Saio berdinean erabaki zen bi zinegotzik
finkatzea ganadu bakoitzaren kalitatea eta alkateari baimena ematea herriko
harakinari prezioak jaistea aplikaraztea, publikoari saltzeko. Halaber,
auzoetako alkateei adierazi zitzaien ardi eta behirik saltzea erabat debekatua
geratzen zela, udal baimenik gabe. Gainera, artzainei euren artaldeen gaineko
zehazkizunak eskatu zitzaizkien.
Bilera amaitzeko zinegotziek honako gai hauek
deliberatu zituzten:
“En vista de las frecuentes murmuraciones del
pueblo, se acuerda castigar a los murmuradores, pues todo vecino que note
alguna irregularidad en las funciones que desempeñe la Alcaldía está en la
obligación de presentar denuncia del hecho que merezca sanción. Así mismo,
viendo la necesidad que existe en la localidad de algún banco, se acuerda hacer
gestiones para que la Caja de Ahorros Municipal de Bilbao instale una agencia.
Se acordó que el alguacil limpie las calles durante dos horas por la mañana y
que la encargada de la limpieza del Ayuntamiento barra dos veces a la semana la
Secretaría, siendo ambos gratificados por el aumento de servicios”
Garai hartan Aramaioko behin behineko udal idazkaria Frantzisko Mendizabal Zeziaga arrasatearra zen.
Argazkiak:JMVM, Arabako Artxiboa, "Ayer y hoy del Valle de Aramayona" liburutik
Garai hartan Aramaioko behin behineko udal idazkaria Frantzisko Mendizabal Zeziaga arrasatearra zen.
Argazkiak:JMVM, Arabako Artxiboa, "Ayer y hoy del Valle de Aramayona" liburutik