GASPAR EZKURRA, KIROL ERAGILE ARRASATEARRA

Gaspar Ezkurra

Gutxi izango dira, Arrasateko nire adinekoon kontzientzian haur denboran grabatutako irudien artean Gaspar Ezkurra zenak utzitakoa bezain garbiak. Arrazoi desberdinak dira horrela gerta dadin. Baina gehienek kirol eragintzan izango dute erroa, Gaspar kirolarekin konprometitutako gizona izan baitzen, bera – hurbilenekoek diotenez- sedentario samarra izan bazen ere.

Gaspar Ezkurra Arrasaten jaio zen 1913ko uztailaren 12an, gurasoak Florentzio eta Justa Bedia izan zituelarik. Lehen ikasketak Socrates Portillo maisuarekin burutu zituen. Handik gutxira Bergarako Eskola Teknikoan hasi zen eta bertako ikasketak aurki tartekatu zituen Unión Cerrajerako lanarekin, proiektu-delineatzaile gisa. Julia Arregirekin ezkondu zen 1940an.

Aprendizetako Eskolan klaseak ematen ari

Futbola izango da, gehien bat, Gaspar Ezkurraren kirol arloa. Eta hain zuzen Unión Cerrajeratik bertatik egokitu zitzaion betebehar hori. Esan genezake afizioz eta ofizioz ere iritsi zitzaiola zeregin hori, enpresaren Aprendizetako Eskolan hasi baitzen dena. Eta kokagune horretan izen bat sortu zen 1948an: UCEA delakoa, hots “Unión Cerrajera Escuela Aprendices”en akronimoaren izenarekin abiatu zen futbol taldea.

Ordurako Unión Cerrajeraren babespean futbol txapelketak antolatzen ziren herrian eta afizionatuek zein nolako arrakastarekin segitzen zuten ikusita, 1948ko urtarrilean enpresak erabaki zuen talde berri bat sortzea. Eta mugimendu haren buruan Gaspar Ezkurra jarri zuten, Eskolan bertan Marrazkiaren Teknologiako irakasle lanetan ere ari zena. Ezkurra lehendakari, Vicente Gagasta lehendakariorde, Javier Mendieta idazkari, eta Anaia Daniel biatorista, Zabaleta, Jauregi, Gallastegi, Bolinaga, Alfonso eta Julio Gorroñogoitia, Ormaetxea, Usatorre eta Beitia bokal izendatu zituen enpresak. Horiexek osatu zuten lehen zuzendaritza. Ikusten denez, geroko Arrasateren bilakaeran erabat inplikatu ziren goi mailako arrasatearrak zeuden zuzendaritza talde hartan.

Erregionaleko UCEA

Aurki Bigarren Erregionaleko lehian hasi zen UCEA eta lehen ekipoan honako jokalari hauek agertzen dira: Agiriano, Maidagan, Mendikute, Bergaretxe, Resusta, Uribarren III, Erguin, Isasi, Uribetxeberria II, Errasti IV eta Uribarren IV. Itsasaldeko multzoaren txapelduna izan zen eta Erregionaleko Lehen Mailara igo zen. UCEA hartatik Errasti III eta Uribarren IV futbolari bikainak atera ziren, Gasteizko Gloriosora joateko.

UCEA taldea Zaldispeko futbol zelaian aritzen zen, hau da Unión Cerrajerak bere terrenoetan eraikitako kirol instalakuntza ederretan. Gaspar Ezkurrak esku trebearekin zuzendu zuen UCEA eta ondorioz ekipoak oso jokalari onak ematen segitu zuen, futbolean iraun zuen bitartean. Ekipoaren lehen entrenadorea Luis Arregi izan zen, halaber Juventud Deportiva Mondragoneko defentsa lanetan ari zena.

1957ko UCEA jubenila

Horregatik, hain zuzen, herrian elkarri lehia egiten zioten bi futbol talde zirelako, Erregionaleko UCEA desagertzea erabaki zen 1957an eta bere ordez jubenilekin osatutakoa sortu zuten. Gasparrek segitu zuen lehendakaritzan eta, bitxikeria bezala aipatu UCEA jubenilaren lehen botikin-arduraduna Jose Luis Ezkurra Gasparren semea izan zela. UCEAren uniformea Argentinako Boca Junior ekipoaren antzerakoa izan zen, urdina marra hori horizontal batekin.

Sagasta, Aranbarri, Larrauri makurtuta, erdian

Talde gazteak egundoko jokalari onak eman zituen – Sagasta, Aranbarri, Larrauri…, futboleko lehen mailan jokatu zutenak, aurreneko biak Errealeko historikotzat jo genitzake eta Larrauri Real Madridek fitxatu zuen. Eta hasiera-hasieratik erakutsi zuen UCEA gazteak bere kalitatea. 1957-58 denboraldian Gipuzkoako txapeldunordeak izan ziren, finala Real Sociedad ekipoaren kontra galduta. Egundoko palmaresa erakutsi zuen UCEA talde jubenilak bere historia laburrean.

Unión Cerrajeraren krisi ekonomiko eta industrialaren kariaz, enpresak futbol ekipoari eustea gehiegizko gastutzat hartu zuen eta UCEA betiko desagertu zen 1965ean.

UCEMeko kirol talde eragilea, erdian eserita Gaspar

Aipatu ditut Zaldispeko kirol instalakuntzak eta hor ere Gasparren eskua ikusi zen, berau egin baitzuen Union Cerrajerak igeritoki, futbol zelai, tenis kantxa, parke eta gainerako kirol ekipamenduaren arduraduna, konplexu haren inauguraziotik, 1948ko uztailaren 24an. Arrasatear eta kanpotar askoren gogoan dago oraindik ere instalakuntza haien garrantzia kirol praktika eta espektakulurako. Garaiko moralaren zirkunstantzia hertsiengatik, tamalez, emakumeek ezin zuten igeritokia erabili. Alderdi hori ezin bada ahaztu ere, Zaldispeko kirol eskaintza oso onuragarria gertatu zen arrasatearrontzat. Bertan, goi mailako igeri txapelketak, futbol partiduak, tenis lehiaketak, saski baloikoak eta usakume-tiroa ikusi ahal izan genituen. Hori guztia, Gasparrenparte hartze zuzenarekin gauzatu zen.

Zaldispe futbol zelaian, Gaspar bigarrena ezkerretik

Gaspar Ezkurra Juventud Deportiva Mondragoneko zuzendaritza lanetan ere aritu zen, lehendakariorde gisa, Jose Martinez de Ubago lehendakaria zenean.

Gaspar 1965eko apirilaren 11an hil zen, bat-batean. Erramu Igandea zen eta arratsalde hartan Iturripe zaharrera zihoan Gasparrek baina bidean gaizki sentitu zen eta Usetxe baserrian mantzanila bat hartuta etxerako bidea hartu zuen. Iturripen, bitartean, “sarrailagileak” Txantrearen kontra jokatzen ari ziren (5-0) Partiduari ekin aurretik isiluneko minutu bat gorde zuten bertaratutakoek eta jokalariek – haien artean Alejandro Gasparren seme nagusia- lazo beltza eraman zuten, egun hartan bertan zendutako Juan Bautista Azkarate “Mondragonés” txapeldun handiaren omenez.

Partidua amaituta, Alejandro semea etxera heltzean aitak galdetu zion “zer ein dozue?” Semearen “Irabazi, aitxa” entzun eta istant gutxi batzuetara bihotzekoak jo zuen eta zerraldo geratu zen. Albistea Arrasateko bazter guztietara zabaldu zen, harridura eta tristura sorraraziz.

Asteartean, 13, izan ziren hileta elizkizunak Parrokian. Jendetza handia bildu zen parrokiara hildakoari azken agurra emateko. Juventud Deportiva Mondragón, UCEA, Arrasateko Txirrindulari Kluba eta elkarte gastronomikoek omenaldi txiki bat eskaini nahi izan zioten hildakoari beren presentziarekin.

Prentsak – El Diario Vasco eta La Voz de España- informazio puntuala ekarri zuen Gasparren heriotzaz. Honela idatzi zuen Chemak apirilaren 15eko Diario Vascoren kronikan:

“Todo el pueblo en masa acudió a los actos póstumos, sumándose también representaciones de diversos clubs de la provincia. Toda la familia futbolísitica de Mondragón ha quedado consternado con este inesperado fallecimiento. Con su óbito ha perdido Mondragón un caballero”

“Zelaitxo”k La Voz de Españaren 14ko edizioan zioen: “Constituyó una manifestación de duelo del pueblo mondragonés a esta personalidad local que fue un fiel colaborador para el deporte en Mondragón”

Mende erdi bat eman da Gaspar Ezkurraren heriotzatik eta arrasatear askorengan oraindik bizirik segitzen du haren oroitzapenak.

Argazkiak: Ezkurra sendia, JMVM eta “El futbol modesto en las Vascongadas” liburua.

ARRASATEKO FUTBOLARI BURUZ GEHIAGO EZAGUTZEKO - PARA CONOCER MÁS SOBRE EL FUTBOL DE MONDRAGÓN

FUTBOLA ARRASATEN. ISTORIOAK

https://txemax3.blogspot.com/2022/01/futbola-arrasaten-istorioak.html