maiatza 14, 2025

SAN JOSEPEKO BASELIZA, 1580koa



San Josepeko baseliza, hondarretan

Asapaldiko batean azaldu nituen Arrasateko San Jose edo Andra Mari Zuriaren baselizan  (San Josepe) San Jose Kofradiak urteroko abuztuaren 5ean egin ohi zuela bileraren nondik norakoak. Miguel Madinabeitia izan zen 1880ra arte hurbildu gintuena eta oraingoan ere berari eman nahi diot hitza, urte hartako Andra Mari Zuriaren ospakizunean zer gertatu zitzaion jakin dezagun. Madinabeitiak du hitza, “El Noticiero Bilbaíno” egunkarian, 1880ko abuztuaren 8an idatzitakoan: 

“La natural aversión a ocuparme de mí mismo me ha retraído de enviar a V. tres días antes esta carta que, por fin, se la envío para darle cuenta del inminente riesgo que corrió mi existencia el jueves último, a causa de una exhalación eléctrica que tuvo lugar a poco más de diez metros de distancia del sitio en que caminaba al aire libre. 

A esta reunión sencilla y patriarcal de la Cofradía de San José, en la ermita de su nombre, conduje yo a mi amigo D. Isidoro Lesera, conocido arquitecto madrileño, quien con motivo de su excursión veraniega se propuso, acompañado de mí, visitar los colonos de los dos caseríos que posee no lejos de la ermita y en uno de los cuales acaeció un incidente que pudo ser de fatales consecuencias, como luego explicaré” 

Iritsi ziren, beraz, Madinabeitia eta bere laguna San Josepeko baselizara, eta orain halako digresio bat egiten du bere idazkian Madinabeitiak, Sevillaraino baitoa salto batean:

Sevillako Campoko Gurutzea
“Quiero antes satisfacer mis aficiones dominantes para decir que el humilde santuario de que me vengo ocupando no carece de interés piadoso e histórico. Tengo dicho que desde la parroquia de este pueblo a la repetida ermita hay la misma distancia que desde la puerta de Carmona a la Cruz del Campo de Sevilla, que es copia de la medida tomada desde la puerta Aurea de Jerusalen al monte Calvario, el año 1519 por el Marqués de Tarifa, amigo de mi compatriota Esteban de Garibay, quien a su vez tomó dicha medida con unos bramantes en 9 de febrero de 1573 para realizar una imitación en su patria. 

Jerusalengo Ate Urreztatua
Yo estuve en Sevilla en octubre de 1869, y tuve particular cuidado de recorrer este trayecto que, a la verdad, me parecía más largo que el de mi pueblo, por razón de ser llano aquél y costanero éste; pero creo que, medidos ambos terrenos de una manera matemática, se llevarían poca diferencia. Este modo de pensar mío ha excitado hilaridad de algunos a quienes concedo la crítica más severa, pero dejando para otra ocasión en que disponga de más espacio que ahora el dilucidar este punto, les suplico tengan paciencia y sepan entre tanto que en 24 de agosto de 1580, poco tiempo después de haber Garibay hecho constar su deseo, el Licenciado D. Juan Oteo Angulo, provisor del obispado de Calahorra, daba licencia para edificar una casilla para la serora de la ermita de la Blanca; lo cual en mi humilde juicio prueba que la ermita acababa de erigirse” 

Golgota mendia
Bere eskuz idatzita utzi du Madinabeitiak bateon batekin ez zela oso kristau eramaten, zergatik eta Arrasateko parrokia-San Josepeko baseliza/ Sevillako Karmona-Campoko Gurutzearen arteko distantziak direla eta, eta horiek Jerusalengokoekin alderatu nahiarengatik. Bistan geratzen da berriro berezko estiloan idazten zuela gizakume polifazetiko hark,  txoko honetan hamaika aldiz erakutsi dudan moduan. Eta jarraian deskribapenaren amaiera azkarra ematen digu Arrasateko kronikegileak.
  
“Pues bien: reanudando el hilo de mi carta, diré que mi amigo y yo partimos a nuestro cometido a cosa de las ocho de la mañana y poco antes de llegar a sus dos caseríos que se hallan casi pegante el uno del otro, nos sorprendió un fuerte huracán acompañado de la más horrorosa tempestad. Iba yo delante por carecer de paraguas y querer ganar a todo trance el techado del primer caserío, cuando cayó la exhalación a la corta distancia que me he referido. Jamás en mi vida he llevado mayor susto” 

Madinabeitiaren idazkiaren arrazoia, itxura denez, abuztuaren 5ean une ikaragarri txarra jasan zuela zen. Hori adierazteko, udal idazkari, historiagile eta idazle hark historiako ikasgai oso bat eskaini zigun.

Argazkiak: Wikipedia, JMVM 





 

iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina