azaroa 07, 2012

LAPURRETA IBABEKO ANDRA MARIN




Ibabeko Andra Mari
Lehengoan zeharo kezkatuta ikusi nituen adiskide batzuk Aramaion, Ibabeko Andra Mari baselizan ezezagunek burututako txikizio eta lapurretarengatik. Etsipenean eror ez zitezen, horren gisako albisteak, zoritxarrez, eguneroko ogia dugula adierazi nien, nahiz eta badakidan nire erantzunak ez ziela bihotzeko mina arintzen.

Ibabeko Andra Mari Kofradiako “kofredoak” ziren nire solaskideak –ni neroni naizen bezalaxe, ez banaute kideen zerrendatik behin betiko ezabatu, azken urteotako nire agerpen ezak direla-eta. Bost ehun urte eduki ditzakeen elkarteak –lehen aipamen idatziak 1560koak ditugu- denetariko abenturak bizi izan ditu bere bizitza luzean, eta egun ibilbide ludiko samarra badarama ere, Aramaioko herritarren bizimodu erlijioso eta sozialean zeharo errotua egon da Kofradia.

Lapurretaren ostean txikizioaren konponketari ekin beharko diote. Horren harira esan daiteke, historian zehar askotan burutu behar izan dituztela kofredoek errestauratze lanak baselizan . Duela gutxi, udal artxiboan apunte hau aurkitu nuen 1874ko ekainaren 7ko aktan:

“Se da cuenta de una instancia remitida a informe por la Excma. Diputación Foral de esta provincia, con fecha cinco de este mes, en la que dice que para terminar las obras del Santuario (sic) de Nuestra Señora de Ibabe, se imponga hasta verificar el total pago de la deuda que pueda ocasionarse, un cuartillo de real (1) a la cántara de vino (2) que se consuma en el valle y otro cuartillo de real a cada azumbre (3)  que de la misma manera se consuma de aguardiente en el mismo.

En su vista, el Ayuntamiento, considerando que el producto que se pide ha de ser para pocos meses, que es para un fin tan piadoso y que nadie le parece se ha de oponer en el particular, toda vez que es el medio mejor de pagar las deudas que con motivo de la tal obra, que no puede quedar inacabada, se originen, acordó se informe a la Excma. Diputación que puede accederse al impuesto de un cuartillo de real en cántara de vino de consumo en esta jurisdicción, pero no al de igual cantidad respecto al aguardiente, que con las circunstancias del día, se halla bastante recargado”

Ibabeko Andra Mari
Behin Diputazioa Udalaren erabakiaz jabetu ondoren, beste ebazpen bat igorri zion Aramaioko Udalari, gainprezioa  baimenduz eta halaber Kofradiari adieraziz, sei hilean behin diru sarrera eta gastuen zerrenda azaldu behar ziola Udalari. Alhondigako udal enplegatua zen Frantzisko Arana geratu zen erantzule, Kofradia eta Udalaren arteko harremanak bideratzeko.

Kofradiaren liburuetan irakurrita daukat aspaldi, 1870eko bilkuran –irailaren 8a- honako otordua egin zutela kofredoek:  

“Sopa, de seguido dos gallinas, la fricacha, dos cocidos, a medio polla asada, pernil con tomate, queso, uva y peras; aguardiente y nada más” Bapo! 

(1)   Cuartillo de real: antzinako txanpoia; erreal baten balioarekin.
(2)   Hamasei litro inguru.
(3)   Bi litro inguru.


Argazkiak: www.euskomedia.org

iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina