Gaurko istorioaren protagonistarekin izan nuen harremana oso abagunekoa
gertatu zen. Eta gehienez jota pare bat hilabetez luzatu zen; hori bai,
intentsua. Hamabost urte nituen, eta batxilergoko ekaineko azterketetan
matematika utzi nuen gainditu gabe. Ez nintzen oso trebea izan matematikarako
edo, behintzat, altura larregiko horma suertatu zitzaidan, batez ere
batxilerrean. Gutxiegi gehien jaso nuen gaia da, ezpairik gabe.
Nik banituen ikasturtean zehar matematikako
klase partikularrak jasotzen zituzten lagunak eta horietako batek –ez dut izena
aipatuko- bere maisu partikularrarena eman zidan. Haren laguntzaz
uztaila-iraila bitarteko hil beroetako arratsaldeak matematikaren ezkutu
zorabiagarriak dezifratzen eman nitzakeen, nahi izanez gero. Eta apuntatu egin
nintzen. Klaseak Arrasateko Gazteluondoko Maisuen Eskolan izan ziren.
Irakaslea: Don Miguel Soto.
Soto maisuak oso ospe ona zuen arrasatear
gazteengan. Irakaskuntzako dohain bereziak zituen eta, maisu nazionala bezala
–horrela esaten zitzaien eskoletakoei- gai desberdinak ematen bazituen ere,
matematika zen bere espezialitatea. Eta niri dagokidanez, bederen, halaxe
iruditu zitzaidan. Bi hilabeteren buruan ezin da ikasle eztrebea iaio bilakatu,
baina nigan matematikarako interes pitin bat piztu zuen maisu hark.
Miguel Soto Palmero palentziarra zen,
Villada herrian 1896an jaioa. Aita ere maisua zelarik, irakaskuntza hautatu
zuen ogibide eta Arrasatera heldu aitzin beste herri batzuetako eskoletatik
igaro zen. Euskal Herriari dagokionez, lehena arabar herri txiki-txiki batean:
Gazeo. Eta bertan ezagutu zuen emazte bihurtuko zuen Juana Albizu Ruiz de Gauna
gaztea, Ullibarri Jauregin jaioa izan arren josten Agurainen ikasten ari zena.
Bigarren herria Txintxetru izan zen; handik Gipuzkoako Orioko Aiara joan zen;
hurrengo lantokiak berriz ere Arabara eraman zuen: Araia; eta handik
Santanderreko San Miguel de Meruelora egin zuen salto.
 |
| Maisuen bilera batean, Oñatin, 1961ean |
Azkenik Arrasatera heldu zen 1948an,
Garagartzako maisu izendatu baitzuten, hain zuzen Ziriako Jauregi-Arraburu
aurreko titularra hil zenean. Garagartzara iritsi orduko, sendia senar-emazteak
eta bost seme alabak osatzen zuten; horietako bi, Karmen eta Aurelio
Txintxetrun munduratu ziren; eta beste hiruak, Marisa, Pili eta Julia, Araian.
Garagartzan pare bat urte eman ondoren Arrasatera heldu zen sendia. Eta sendi buruak klaseak
Gazteluondoko Eskolan ematen zituen. Barrenatxo etxean bizi izan ziren,
1967ra arte, hots Zigarrolako eskolara aldaketa eskatu arte.
Miguel Soto eta Juana Albizuren seme-alaben
artetik bik aitaren ildotik bideratu zituzten euren ikasketak eta horrela Pili
eta Julia magisteritza burutu zuten. Eta gertatu zen, aldi batean hiruak
Arrasaten bertan aritu zirela lanean. Aita Gazteluondoko eskolan ziharduen
bitartean, Pili Udala auzoan ari zen eta Julia Bedoñako eskola berrian. Hori
1961-62 urteetan jazo zen. Juliak ikasketak amaitu geroko lehen lantokia Endoia
herrixkan izan zuen 1959an. Hain zuzen, Endoian ihardun zuen bitartean “Uztapide” baserrian lojatu zen, Manuel Olaizola
bertsolari handiaren jaiotetxean, alegia. Bedoñako eskola berria inauguratu
zenean auzo honetara eskatu zuen aldaketa.
 |
| Seme alabekin, 1965ean |
Miguel Soto oso irakurle amorratua zen, eta
espainolez ez ezik ingeles eta frantsesez ere egin zezakeen. Etxeko giroa
atsegin zuen arren, ez zion noizean behin txikito pare bat hartzeari muzin
egiten eta Ignazio Goikoetxea, Alberto Marin eta Iñaki Gorospe adiskideekin
tarte gogoangarriak bizi izan ei zituzten Ferrerias kaleko Manuel Mata “El
Ruso”ren tabernan.
Soto hirurogeita hamar urterekin jubilatu
zen –ordurako Zigarrolako eskoletan ziharduen- eta 1980ko apirilaren 4an hil
zen. Arrasaten lurperatu zuten.
A! Ez dizuet esan udako hil haiek Don
Miguelekin eman ondoren zer gertatu zitzaidan matematika gaiarekin. Zuek zer
uste duzue?
Argazkiak: Julia Sotok utzita
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina